Türkiye’nin COVID-19 ile Mücadele Eden Deep Tech Girişimlerini Keşfedin!
Her zaman olduğu gibi bu zorlu dönemde bir kez daha yüksek teknoloji girişimciliğinin öneminin farkına vardık. Hello Tomorrow Türkiye olarak kuruluşumuzdan bu yana deep tech girişimlerini ekosisteme tanıtarak desteklemek ve deep tech alanındaki yeni gelişmeleri sizlere aktarmak için çalıştık. Globalde ve Türkiye’de etkisini giderek arttırmakta olan bu kriz döneminde de deep tech girişimlerinin COVID-19 karşısında geliştirdikleri en ileri teknolojileri ekosistemimiz ile paylaşmaya devam edeceğiz. Gelecek yazılarımızda ise kriz dönemini farklı açılardan değerlendirerek bulunduğumuz dönemi geniş bir perspektiften takip edebilme imkanı sunuyor olacağız.
Hello Tomorrow Türkiye ağından ve geliştirdikleri teknoloji ile COVID-19’un etkilerine dokunarak zararı en aza indirmeye çalışan değerli girişimlerden güncel gelişmeleri yazımızın devamında bulabilirsiniz. Bizden haberdar olmak ve Hello Tomorrow Türkiye’nin eşsiz ağına dahil olmak için istanbul@hello-tomorrow.org adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Medikal Teknoloji Girişimleri COVID-19 ile Doğrudan Mücadele Ediyor
Girişimlerin çevik doğası, onları COVID-19 gibi global sağlık krizlerinde hızlı davranmaya yöneltiyor. Türkiye’nin her yerinde faaliyet gösteren dijital sağlık girişimleri de bu krize duyarsız kalmayarak en hızlı biçimde çalışmalara başladı. Tanı kiti üretiminden ventilatörlere, aşı çalışmalarından 3D yazıcı ürünü yüz siperliklerine kadar her gün aralarına yeni girişimler eklenen bu tabloyu birlikte inceleyelim.
Aşı çalışmaları salgının en başından itibaren üzerine çalışılan bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Hello Tomorrow Turkey Finals finalistlerinden GEEN Biotechnology, sentetik viroloji üzerine çalışmalar yaparak tedavi edici virüsler geliştiren bir biyoteknoloji şirketidir. GEEN, kanser immünoterapisi için geliştirdiği Intellivir Keşif Platfomu’nu COVID-19 aşısının sahip olması gereken kritik özellikleri aydınlatmak için kullanıyor. Deneysel aşı adayı Intellivac SC201A olacak.
Hello Tomorrow Turkey 2020 Challenge Grand Winner’ı ve Hello Tomorrow Global Challenge Drug Discovery kategorisi finalisti RS Research, Prof. Dr. Rana Sanyal liderliğinde hastalığın seyrinin ağırlaşmasını engelleyen ilacı solunum yoluyla akciğerlere ulaştırarak tedavinin kaygı uyandıran yan etkileri azaltan tedaviye 2020 yılı bitmeden ulaşmayı hedefliyor.
GOSB Teknopark firmalarından BB Tarım Gıda Mühendislik Ar-Ge firması ise SARS-Cov-2 virüsünün konak insan hücresine karşı giriş anahtarı olarak nitelendirilen ACE 2 reseptörleri üzerinden yaptığı bir araştırmada, COVID-19’un insan vücuduna girişini yavaşlatmayı ve durdurmayı amaçlayan klinik çalışmalar ve hücre testlerine başladı.
Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nesrin Özören ve ekibi COVID-19 için aşı çalışmalarına devam ediyor. Prof. Dr. Nesrin Özören, geliştirmeye çalıştıkları aşı ile ilgili olarak “Mikrokürecik teknolojimizi koronavirüsün taç gibi görünen ‘Spike’ adındaki dış yüzey protein parçalarına ekleyeceğiz. Burun spreyi olarak da aşı geliştirmeyi düşünüyoruz. Konsorsiyumda virüs için ilaç yapan takımlar da var.” açıklamasında bulundu.
Türkiye’nin Tanı Kiti Üretimi Profili
Türkiye’de COVID-19 vakalarının çoğalması ile birlikte tanı kiti çalışmaları da hız kazandı. Tanı kiti üreten biyoteknoloji şirketleri arasında Hello Tomorrow Türkiye ağımızdan Aksense Medikal Biyoteknoloji de yer alıyor. Aksense, dakikalar içerisinde enfeksiyonu tespit edebilen yeni bir kan analiz biyosensörü geliştirdi. Klinik çalışmaları ve testleri tamamlanan hızlı tanı biyosensörü ile, parmaktan kan alınarak “E.Coli, Acinetobacter baumannii, Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumonia, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecium, ve Enterococcus faecalis” sebepli enfeksiyonları tespit edebilmektedir.
Anatolia Geneworks üretimi olan Real-Time PCR Covid-19 kitleri 2 saat içinde sonuç vermektedir ve İtalya’ya ihraç edilmektedir. Test kitinde kullanılan tasarımın birden fazla hedef bölgeyi tespit etmesiyle, virüste görülebilecek olası mutasyonların test sonucuna etki etme riski engelleniyor ve %100 spesifite ile sonuç veriyor.
Bioeksen R&D Technologies tarafından geliştirilen kit, virüsün kesin tanısında klinik olarak doğru sonuçları yaklaşık 90 dakika gibi kısa bir sürede veriyor. Bioeksen’in tespit sistemleri SARS-CoV-2’nin negatif olduğu durumlarda, hastalığa neden olabilecek diğer 24 viral etken tipinin taranmasını sağlayarak, hastalığın nedeninin ortaya konmasında büyük bir avantaj sağlıyor.
Genkord Genetics, IgM ve IgG antikorlarını 15 dakika içinde tespit edebilen hızlı ve basit bir test kiti üretiyor.
RTA Laboratuvarları, Gebze’deki Ar-Ge merkezinde bir ay süren çalışmaların ardından yaklaşık 3 saat içerisinde sonuç veren moleküler tabanlı test kiti geliştirdi.
Hibrigen Biyoteknoloji, nükleik asit saflaştırma kitleri ve nükleik asit analizi alanlarında hizmet vermektedir. COVID-19 Real Time PCR tanı kiti üretmektedir.
Mobilmed Medikal Sistemler, ürettiği düşük mailyetleri COVID-19 mikroakışkan tanı çiplerinin yanı sıra 3D yazıcı destekli koruyucu maske üretimini de gerçekleştirmektedir.
Notrino Research, akciğer grafikileri kullanarak yapay zekâ desteği ile COVID-19 pnömonisi, bakteriyel pnömoni, diğer viral pnömoniler ve sağlıklı akciğerin sınıflandırılması aracılığıyla otomatik bir radyolojik tanı sistemi geliştirmiştir.
NucleoGene, yüksek hassasiyet ve hızlı tanılama özelliklerine sahip Covid-19 Real time PCR tanı kiti geliştirmiştir.
Sentromer DNA Teknolojileri, 90 dakikada sonuç verebilen, laboratuvar kullanımı ile uyumlu geliştirilen SentroPlex COVID-19 tanı kitlerini üretmektedir.
Diagen Biyoteknolojik Sistemleri, PCR teknolojisi ile ölçülen COVID-19 tanı kiti geliştirmektedir.
Polgen Biyoteknoloji ve Sentebiolab Biyoteknoloji iş birliği ile geliştirilen Senteligo SARS-CoV-2 qPCR tespit kiti, RNA izolasyonundan sonraki 1 saat içinde sonuç verebiliyor. Kit, enzimatik problemlerden dolayı oluşabilecek yanlış negatif sonuç olasılığını ortadan kaldıran tamamen sentetik ve patojenik olmayan bir pozitif kontrole sahiptir.DS Bio ve Nano Ürün Takip ve Doğrulama, COVID-19 için Real Time PCR, spesifik primer ve proplardan oluşan tanı kiti üretiyor.
Krosgen, çalışma süresi yaklaşık 90 dakika olan KrosQuant SARS-COV-2 Real Time PCR tanı kitini üretmektedir. Kit içerisinde ayrıca, pozitif kontrol ve negatif kontrol bulunmaktadır.
Eravis, bahsettiğimiz diğer tanı kitlerinden farklı olarak x-ray ve tomografi resimlerinden derin öğrenme metodları ile analiz yaparak COVID-19 bulgularını anlık olarak tespit edebilen bir tanı yöntemi sunuyor.
Hello Tomorrow Turkey Finals finalistlerinden Spirohome, geliştirdikleri mobil uygulamayı akıllı telefonlarına indiren kullanıcılara, mobil nefes testi cihazı Spirometre ile uygulamasını eşleştirerek nefes testlerini yapıyor. Uygulama sayesinde kullanıcılar test sırasında nefes verme hareketleri için yönlendirme alabiliyor, ayrıca tüm değerleri depoluyor. Bu cihaz ve uygulama sayesinde özellikle COVID-19 döneminde KOAH ve astım hastalarının nefes takibinde kolaylık sağlanıyor.
Türkiye’nin COVID-19 tanı kiti üretimine başlayan veya geliştirme sürecinde son aşamaya ulaşmış olan diğer biyoteknoloji şirketleri ise Aegene Biyoteknoloji, Nanobiz Teknoloji, PMS Medikal, BioNanoGen Teknoloji, Vision Biyoteknoloji olarak karşımıza çıkıyor.
Ventilatör ve Korunma Araçları Üretimi de Büyük Destek Görüyor
Ventilatör ve korunma araçları üretimi de COVID-19 mücadelesinde aşı ve tanı kitleri kadar önemli yer tutuyor. Türkiye’nin teknoloji üreten girişimlerinin bu alanlarda da duyarsız kalmadığını görmek mutluluk verici.
Yaşar Üniversitesi’nin 3D yazıcı ile ürettiği yüz siperliği
Sağlık çalışanlarının yüz siperliği ihtiyacına cevap verebilmek üzere 19 Mart 2020 tarihinde 3 Boyutlu Destek ismi ile gönüllü bir kolektif üretim hareketi faaliyetlerine başladı. Kısa süre içerisinde çok sayıda 3D yazıcı sahibine ulaşan hareket, bugüne kadar 2800’den fazla kişi/kurumkatılımıyla 4250’den fazla 3D yazıcı ile 40.000’den fazla siperlik üreterek faaliyetlerine hız kesmeden devam ediyor.
Bu anlamlı desteği sağlayan bir diğer girişim ise Sabancı Üniversitesi Collaboration Space’ten geldi. Sabancı Üniversitesi Collaboration Space, 3D yazıcı sahiplerini, yazılımcıları ve tasarımcıları bir araya getirerek COVID-19 mücadelesinde kitlesel üretime öncülük ediyor.
ARG Medikal, Süleyman Demirel Üniversitesi Göller Bölgesi Teknokenti’nin desteği ile 3D yazıcı ürünü siperlik maskelerini üretiyor.
Teknopark İstanbul firması Bacpolyzyme Bioengineering, halihazırda üretilen maskelerin koruyuculuğunu arttırmak üzere onaylı biyomalzeme entegrasyonuyla havadaki viral ve mikrobiyal kontaminantların filtrelenmesini sağlamayı hedefleyen çalışmalarını yürütmektedir.
Yıldız Teknopark firması Inovenso Technology, Hybrid Electrospinning teknolojisi aracılığıyla kısa sürede nefes alışverişini kısıtlamadan virüslere karşı tam koruma sağlayan nanofiber maske üretimine başladı. Korunma ekipmanları dışında hastanelere verilen doğrudan destek ventilatörler ve nebülizatörler ile sağlanıyor.
Bilkent Cyberpark’ta faaliyetlerini yürüten Biosys Biyomedikal, Biyovent Yoğun Bakım Tipi Mekanik Ventilatör Cihazı ile dünyanın birçok yerinden talep görmektedir. Biyovent 5 yıllık AR-GE çalışması sonucu, T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK, Bilkent Üniversitesi Cyberpark destekleriyle üretilmiştir.
Foras Medikal üretimi olan Foras BiNEFES SP-100 Ventilatör modeli, suni solunuma ihtiyacı olan hastalara evde ve diğer yaşam alanlarında destek amacıyla kullanılmak üzere üretilmiş taşınabilir ventilatördür.
DEPARK firmalarından Innolife Mekatronik, hem ürettiği ventilatörler ile hem de şeffaf yüz siperlikleri ile COVID-19’un etkilerini hafiftletmeye destek oluyor.
Modül Grup Mühendislik, Oxivent markası ile transport ventilatör üretimi yapmaktadır.
Albedo Sağlık, solunum sıkıntısının çok fazla olduğu durumlarda ilaçları hava yollarına daha iyi iletebilmek amacıyla kullanılan nebülizatörün ve eldiven, bone gibi tek kullanımlık ürünlerin üretimini gerçekleştirmektedir.
CGR Medikal, nebülizatör cihazı için maske, bağlantı hortomu, ağızlık, oksijen kanülü üretmektedir.
ELAA Technology, Medicraft Medikal Sistemler, Meditera ürettikleri ventilatörler ile COVID-19 mücadelesine destek olurken Lupus Medical ve Medisec Healthcare de nebülizatör üretimi ile katkı sağlıyor.
Hello Tomorrow Türkiye olarak Deep Tech ekosistemindeki güncel gelişmeleri size aktarmaya devam edeceğiz. Bir sonraki yazımız “COVID-19 Döneminde Hayatımızı Kolaylaştıran Mobil/Online Uygulamalar ve Dezenfeksiyon Alanında Üretim Yapan Deep Tech Girişimleri” konusuna odaklanacak. Bizi takip etmeye devam edin ve sağlıcakla kalın!
Hello Tomorrow Türkiye Ekibi
COVID-19 ile mücadele eden bir start-up mısınız?
Yazımızı güncellememiz için istanbul@hello-tomorrow.org adresinden bizimle iletişime geçin!
*Yazımızı derlerken faydalandığımız Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin başlattığı open-source “COVID-19 Türkiye Yetkinlik Haritası”na ve Patent Effect ile Startups Watch iş birliğinde hazırlanan “Corona ile Savaşan Türkiye’deki Girişimler ve Destekçiler Haritası”na ulaşabilirsiniz. Her iki kaynak da yeni eklemelere açıktır.
